เพลงเรือ
เพลงเรือเพลงพื้นบ้านที่เล่นกันมานานในสุพรรณบุรี
เมื่อสมัยเด็กๆผมเคยได้ยินเพลงลูกทุ่งอยู่ชุดหนึ่ง เป็นเพลงที่ร้องแก้กันและร้องแกล้งกัน ที่ร้องแก้กันคือระหว่างไวพจน์ เพชรสุพรรณ และผ่องศรี วรนุช เป็นเพลงเรือ จำเนื้อเพลงได้ว่า “ โอ้แม่งามเหลือ พี่พายเรือมาเก็บผัก อย่ามองพี่นักพี่จะยักคิ้วให้ “ ส่วนเพลงที่ร้องแกล้งนี่ผมเรียกเอง เพราะร้องโดย ถนอม นวลอนันต์ ซึ่งเป็นดาราตลกรุ่นครู ผมจำเนื้อเพลงตอนต้นได้ว่า “ โอ้แม่งามเหลือพี่พายเรือ เข้ามารับ อย่ามัวนอนหลับ เชิญมาขับเพลงโต “ ฟังดูแล้วก็สนุกสนานดี สะท้อนให้เห็นว่าคนสมัยก่อนเขาคงเล่นเพลงเรือกันสนุกสนานมาก
เพลงเรือ ไม่ใช่เพลงพื้นบ้านที่เล่นกันเฉพาะในจังหวัดสุพรรณบุรีเท่านั้น แต่เป็นเพลงพื้นบ้านที่รู้จักกันค่อนข้างแพร่หลาย โดยเฉพาะแถบจังหวัดลุ่มน้ำภาคกลาง เช่น อยุธยา อ่างทอง สิงห์บุรี ลพบุรีและสุพรรณบุรี ประวัติความเป็นมา จะเก่าแก่ถึงสมัยใดไม่มีหลักฐานยืนยันแน่ชัด แม้มีผู้พบว่าในกฎมณเฑียรบาล สมัยกรุงศรีอยุธยา เคยกล่าวถึงเพลงเรือไว้ 2 แห่ง แต่ก็ไม่อาจพิสูจน์ได้ว่าคือเพลงเรือที่ร้องกันแบบในปัจจุบันนี้หรือไม่
ลักษณะของเพลงเรือ ตามปกติก็จะเล่นกันในหน้าน้ำ ราวๆเดือน 11 – 12 มีประเพณีทอดกฐิน ทอดผ้าป่า ตามวัดต่างๆ มักจัดงานไหว้พระประจำปีขึ้น ชาวบ้านก็ลงเรือไปทำบุญกัน ระหว่างนั้นคนที่ “ เป็นเพลง “ คือคนที่ร้องเพลงเรือได้ ก็นิยมลอยเรือเล่นเพลงกันไป พ่อเพลงแม่เพลง มีทั้งระดับสมัครเล่นและระดับมืออาชีพ ลักษณะเด่นของเพลงเรือที่ไม่เหมือนเพลงอื่นคือการร้องรับว่า “ ฮ้า..ไฮ้ “
วิธีร้องเล่น ก็ต้องลงไปร้องกันในเรือ เป็นเพลงที่ร้องโต้ตอบกันระหว่างฝ่ายชายและฝ่ายหญิง เนื้อหาส่วนใหญ่เกี่ยวกับเรื่องความรัก เป็นการเกี้ยวพาราสี หรืออาจมีการร้องเป็นชุดเป็นตับไป เช่นตับตีหมากผัว คือหญิง 2 คน เป็นเมียน้อยเมียหลวง แย่งผัวคนเดียวกัน หรือตับชิงชู้ คือเมียหนีตามชู้ไปผัวตามมาพบ เนื้อร้องก็มีทั้งเป็นบทที่ท่องจำสืบๆกันมาและที่ด้นเป็นกลอนสดๆ
เมื่อจะไปเล่นเพลงเรือ ผู้เล่นมักใช้เรือพายม้าซึ่งมีท้องแบน ปูไม้กระดานแล้วนั่งได้ลำละ9-10 คน ในเรือจะมีขนมข้าวต้มและของกินติดไปด้วย เรือผู้หญิง ผู้หญิงมักสวมงอบ เรือผู้ชาย ผู้ชายมักสวมหมวกสาน พ่อเพลงแม่เพลงนั่งกลางลำ คนอื่นๆเป็นลูกคู่ ช่วยพาย ช่วยตีฉิ่ง และกรับ ไม่มีการปรบมือและไม่มีการรำ เพราะอยู่ในเรือไม่สะดวก
การร้องเพลงเรือตามปกติมักไม่มีการไหว้ครู เพราะพื้นฐานเป็นเพลงเล่นสนุกๆไม่ใช่ร้องเป็นอาชีพ เวลาจะจากฝ่ายชายมักพายเรือไปส่งฝ่ายหญิงจนถึงที่หมาย
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น